اوایل ماه مبارک رمضان بود که یکی دو بار سفره‌ی ساده‌ای برای تکریم رمضان و افطار روزه‌داران در صحن مسجد باز کردیم. همان اوایل عکس‌هایی در فضای مجازی پخش کردیم.
تا اینکه شبی، پیامی از دوستی گرامی، کاک محمد رستمی(تهیه کننده و مدیر برنامه های معارف اسلامی شبکه تلویزیونی مهاباد) بدستم رسید. سفره‌ی ساده‌ی ما بر خوان دلش نشسته بود. گفت زمانی که به استوری اینستاگرامتان را نگاه می‌کردم، از افطاری مسجد عباس آقا خوشحال شدم. اگر اجازه بفرماید شبکه سیمای مهاباد برای فیلم برداری خدمتتان برسند؛
منم موافقت کردم.بعد از فیلم‌برداری و پخش آن در برنامه “چراخان” سیمای مهاباد، این نیت خیر و سفره‌ی با برکت مورد استقبال قرار گرفت. پارسال، تنها شبهای لیلهالقدر را مهمان سفره افطار بودیم. و پیشتر از آن، یعنی قبل از روزگار کرونا، به تأسی از مسجد حاج احمد یکی دو بار سفره افطار گسترده شد.در هیچکدام از مساجد شهر مهاباد بجز خرما و آب، افطاری و سفره‌ای در کار نبود، اما پس از پخش آن در سیمای مهاباد، در بیشتر مساجد شهر گسترش یافت.
حدیث: رسول الله صلی الله علیه و سلم در حدیثی می فرماید: «مَنْ فَطَّرَ صَائِمًا فَلَهُ مِثْلُ أجْرِهِ»: «کسی که روزه دارى را افطارى دهد، اجر و ثوابش مانند روزه دار است».(بیهقی).تذکر: متاسفانه برخی با برگزاری مجالس افطاری در این ماه مبارک به شدت اسراف می کنند در حالی که بسیاری افراد و خانواده ها به علت فقر و نداری، توانانی خریدن یک جعبه خرما و یا نان را ندارند. پس مواظب باشیم در دادن افطاری هم زیاده روی و اسراف نکنیم و با غذای ساده آن سنت حسنه را احیا کنیم.
یادآوری: بعد از این مقدمه ضروری دانستم این موضوع را در قالب گفتگوی صمیمانه با برخی از گردانندگان این امر خیر، داشته باشم. اگر چه لازم بود در ماه مبارک رمضان این امر صورت گیرد و پخش گردد ولی بخاطر یک سری کارهای شخصی؛ موفق به انجام این کار نشده و اکنون به آن می پردازم.
برای ترویج فرهنگ افطاری و آداب مهمانی و مهمان‌نوازی ماه رمضان، مصاحبه‌های با برخی از خیرین انجام شد، که در معرض دیدگان خواننده بزرگوار قرار گیرد. هر چند برخی مصاحبه شوندگان متمایل به نامبردن خود نبودند. و با نامی اختصاری قناعت کردند.والسلام
نفر اول:
سوال۱ـ لطفا خود را برای خوانندگان معرفی فرمائید؟ ج)ـ بندە حاج جلال محمودی متولد ۱۳۵۲ ساکن مهاباد. شغل کاسب و عضو هیئت امنای مسجد حاج احمد مهاباد می باشم.
۲ـ انگیزه برای افطاری دادن در مسجد چه بوده و در چه سالی اولین سفر افطاری را در مسجد پهن کردید؟ ج)ـ اولین افطاری را سال ۱۳۹۵بوده. بنده در زیارت مکه و مدینه در ماه مبارک رمضان و افطاری دادن در هر دو مسجد وهمچنین سفر به دبی و استانبول در ماه مبارک رمضان و دادن افطاری انگیزه این کار من بوده.که متاسفانه این سنت حسنه در بین ما به فراموش سپرده شده و همچنین به استناد حدیث پیامبر(ص) مبنی بر افطاری دادن که اجر آن، نزد خداوند است. قبلا فقط خرما و آب در مسجد ما مرسوم بوده.
۳ـ برای این امر چند نفر هستید؟ ج)ـ هیئت امنا و با همکاری حاج ماموستا سعید اشکوتی این کار را انجام می دهیم و البته کثرا افراد خود جوش بوده؛ بخصوص جوانان و نوجوانان ما را بیشتر همراهی کرده اند.
۴ـ چند نفر از فراد مسجد و خارج مسجد را پوشش می دهید؟ ج) افراد مسجد بالای دویست نفر و خارج مسجد برای نزدیک به ۱۲۰۰ نفر غذا آماده می شود.
۵ـ معمولا برای افطاری چه غذای را آماده می کردید؟ ج) علاوه بر خرما و بامیه و زلوبیا، آش یا سوپ آماده می کردیم.
۶ـ استقبال مردم چگونه بود؟ ج),بسیار عالی بود. افراد خیّری داشتەایم که پنج میلیون تومان پول را داده است و برخی بوده اند که افطاریه دو روز را بعهده گرفته است.
۷ـ مشکلاتی که با آن رو برو بودید؛ لطفا بفرمائید؟ ج) انتظارات برخی از نماز گزاران که افطاری را ببردند منزل؛ یکی از مشکلات بود. و یا گاهی برخی می گفتند این چه کاری است انجام می دهید برای دو نفر فقیر پول را جمع کنید. من به آن بزرگواران می گویم ما این کار می کنیم شما هم بروید برای آنها اطعام و یا پول جمع کنید، که هیچکدام با هم تناقض ندارند.
۸ـ چه پیشنهادی دارید برای ماموستا و هیئت امنای دیگر مساجد؟ ج) ماموستایان تبلیغ برای احیای سنت پیامبر(ص) و همکاری هیئت امنا با خیرین امر بیشتر صورت گیرد.
۹ـ آشپزی را کجا می کردید؟ ج) در مجموعه مسجد و از ساعت ۹ و ۱۰ صبح مشغول بکار می شدیم.
۱۰ـ آیا تاثیری بر دیگر مساجد شهر داشته است؟ ج) حتما چنانکه خبر داریم در دیگر مساجد هم انجام می گیرد این هم خود دعوتی برای افراد غریبه است ولی هدف ما رضایت خداوند است والسلام
➖نفر دوم
آقای (آ ـ ی) در پاسخ بە سؤلات اینجانب
۱ـ چند نفر هستید؟ج) در ابتدا به تنهایی و با هزینه شخصی اقدام به برگزاری سفره افطار در یکی از مساجد کردم، در ادامه جمعی از دوستان به بنده ملحق شدند و با کمک همدیگر تیمی ۶نفره تشکیل دادیم و تعدادی از افراد خیّر هم در تامین بخشی از هزینه ها، ما را یاری کردند.
۲ـ چند مسجد را پوشش دادید؟ج) در ابتدای امر با یک مسجد شروع کردیم و در ادامه به لطف خدا تقریبا ۳ مسجد را پوشش دادیم.
۳ـ معمولا برای افطاری چه چیزی را می گذاشتید؟ج) برای افطاری از (مشکفی) (فرنی) (شربت و شیرینی) (اآش) (سوپ) (نان روغنی و ماست) و مخلفاتی مانند خرما، زولبیا بامیه و… استفاده شد.
۴ـ استقبال مردم چگونه بود؟ج)ـ استقبال بسیار عالی بود، با اینکه نظرات و انتقادات منفی و دلسرد کننده هم میگرفتیم ،اما در مجموع اکثریت افراد راضی بودند و از زنده کردن این سنت، استقبال میکردند.
۵ـ مشکلاتی که با آن رو برو بودید لطفا بفرمائید؟ج)ـ در بعضی موارد تامین هزینه ها سخت میشد ،چون آمار افراد بعضی مساجد، بسیار بالاست و به بیشتر از صد نفر میرسد. از طرفی در بعضی مساجد، بعضی افراد در امور دخالت میکردند و کار را سخت میکردند و مجبور به حذف آن مسجد میشدیم. مثل مسجد عباس آقا که مجبور شدیم حذف کنیم با سؤمدیریت باعث اسراف و هدر رفتن منابع مالی و اغذیه ها میشدند.
۶ـ چه پیشنهادی دارید؟ج)ـ پیشنهاد میکنم برای مدیریت بهتر مراسم ، هر مسجد یک نفر مدیر اجرایی بصورت داوطلب انتخاب کند ، و امورات همان مسجد را برای سفره های افطار همان یک نفر، هماهنگ کند و بقیه علاقه مندان از جهت تامین هزینه ،کمک بکنند ،نه دخالت در شیوه اجرا و سایر مسایل.
۷ـ چه چیزی باعث این تلنگر شد؟ج) شخصا برای اولین بار، این حرکت رو در مسجد حاج احمد مشاهده نمودم و با این نیت که این سنت ارزشمند رو دوباره زنده کنم و باقیات صالحات برایم محسوب شود ، این کار رو شروع کردم و به گسترش این سنت زیبا؛ در تمام مساجد کمک کرده باشم.
٨ـ آشپزی را کجا می کردید؟ج) بدلیل کاهش هزینه ها ،معمولا امورات آشپزی در داخل منازل انجام میشد و هر شب را خانواده یکی از هم تیمی هایم بر عهده میگرفت.والسلام
➖نفر سوم:
۱ـ لطفا خود را معرفی فرمائید؟بنده ابراهیم قربانی نژاد متولد۱۳۶۳ساکن مهاباد و گاهی در برخی از مساجد شهر افتخار موذنی دارم.
۲ـ برای آشپزی چند نفر هستید؟ج) ـ یک الی دو و گاهی سه نفر هستیم. بیشتر حاج عزیزی نقشی مرا یاری می کند و از خداوند برای ایشان طول عمر بابرکت خواهانم.
۳ـ چند مسجد را پوشش دادید؟ج)ـ فقط مسجد عباس آقا.
۴ـ معمولا برای افطاری چه چیزی را روی سفره می گذاشتید؟ج)ـ آش، سوپ، آبگوشت، دوکلیو، کلیره و ماست، کلوچه و شورمزه، عدس و… .
۵ـ استقبال مردم چگونه بود؟ج)استقبال مردم خوب بود و روز به روز، روبه افزایش بود.
۶ـ مشکلاتی که با آن رو برو بودید؟ج) نبودن مکان مناسب برای آشپزی.
۷ـ چه پیشنهادی دارید؟ج)ـ پیشنهاد دارم إن شاالله سال آینده در هر مسجدی و حتی در روستاها هم سفری افطاری باشد.
۸_چه چیزی باعث این امر شد؟ج)ـ یشنهاد دوستان و عزیزان گرانقد بود کە باعث این امر مهم خداپسندانه شد.
۹ـ آشپزی را کجا آماده می کردید؟ج)ـ آشپزی رامعمولا در خانه انجام میدادیم و گاهی هم برای سحری در مسجد انجام میشد.والسلام
➖نفر چهارم آقای(ر ـ ی)
:۱ـ چند نفر هستید؟ج)ـ چهار نفر بزرگسال و چهار نوجوان.
۲ـ چند مسجد را پوشش دادید؟ج)ـ مساجد: مولوی – داروغه – قبله – شهریکندی – امام شافعی(رە) – عمر فاروق(رض)- صلاح الدین ایوبی(ره) – کردستان – رستم زاده – کوی صبا – قُبا – جامع خانگی – توحید سید آباد – استادمجدی.
۳ـ معمولا برای افطاری چه چیزی را آماده می کردید و روی سفره می گذاشتید؟ج)ـ سوپ – خرما و گردو و… .
۴ـ استقبال مردم چگونه بود؟ج)ـ استقبال مردم بسیار گرم و با سر و روی خوش بهمراه کمک و در سفره آرایی و چیدمان و در نهایت جمع آوری سفره با ما همکاری می کردند.
۵ـ مشکلاتی که با آن رو برو بودید لطفا بفرمائید؟ج)ـ مخالفت های بعصی از افراد از جمله ماموستایان و هیئت امنا و خادمان و کمبود افراد / گستردگی مساجد در سطح شهر و ترافیک شدید عصرها.
۶ـ چه پیشنهادی دارید؟ج)ـ برای هر مسجد افرادی مسؤل تعیین شود تا بتوان با دقت بیشتری این کار را انجام داد.
۷- چه چیزی باعث این تلنگر شد؟ج)ـ زنده کردن سنت افطاری و کسب اجر افطار روزه داران مطابق حدیث رسول الله / مشاهده این عمل زیبا در سایر کشور ها.
۸- وسایل و غذا را کجا آماده می کردید؟ج) آشپزی در منزل مسکونی انجام می شد.
سخن پایان:اگر چه این امر، کاری کوچک بشمار می آید ولی می توان با فرهنگ سازی گامهای بهتر وبیشتری برای فرهنگ اسلامی در مساجد و جامعه برداشت. امیدوارم فرهنگ افطاری بصورت شرعی و بدون اسراف تبذیر در دیگر مساجد عملی شود.
۱۴۰۱/۲/۲۷شمسی
۱۴شوال ۱۴۴۳
۲۰۲۱/۵/۱۶میلادی
یادداشت: سید محمد امین واژی/مهاباد.
