فرهنگیمهمترین های هەواڵ

کلنگی بر پیکره تاریخ مهاباد‌

مهاباد با توجه به موقعیت استراتژیک خود از دیرباز در کانون توجهات در زمینه‌های مختلف قرار داشته است. سابقه تاریخی و سیاسی این شهرستان همواره باعث گردیده است تا در زمینه‌های مختلف حساسیت‌ها در این شهرستان زیاد بوده و گاهی باعث ایجاد مشکلاتی نیز در سطح شهرستان شود
‌‌
یکی از مهمترین اماکن تاریخی زنده مهاباد مدرس قدس (معروف شافعی) در محله آش مام‌احمد است که تاریخ ساخت آن به اوایل سده ۱۴ شمسی بر‌می‌گردد. این مدرسه که از دیرباز جزو اماکن آموزشی فعال سطح شهر مهاباد به شمار می‌رفته است امسال و با توجه به فرسوده بودن آن تخریبی اعلام شده و آموزش پرورش مهاباد آن را به عنوان مدارس ماندگار معرفی نموده است تا با جذب ردیف اعتباری ویژه به عنوان یک اثر تاریخی ماندگار و شاخص برای همیشه در سطح شهرستان باقی بماند

تصویری تاریخی از مدرسه قدس در سال ۱۳۴۳ شمسی

اخیرا شایعه شده است که تعدادی از مسئولان مهاباد با جذب اعتباراتی از سازمان نوسازی مدارس قصد دارند تا با تخریب این مدرسه ، مجتمع آموزشی جدیدی را در آنجا ایجاد نموده و به اصطلاح خودشان سرانه آموزشی شهرستان را ارتقا دهند! تخریبی که نه تنها کمکی به ارتقا سرانه آموزشی در مهاباد نمی کند بلکه ریشه تاریخ این شهرستان را نشانه رفته است. روز پنجشنبه مورخ ۱۰ تیر ۱۴۰۰ و‌ با حضور مدیرکل نوسازی و جلال محمودزاده نماینده مجلس جلسه‌ای تشکیل شد که در صدد بودند تا با کلنگ‌زنی در محل عملیات تخریب این مدارس را آغاز نمایند که با دخالت به موقع و موثر دکتر شهریاری استاندار آذربایجان‌غربی و دکتر خدرلو فرماندار مهاباد خوشبختانه این مراسم نیمه‌تمام رها شد

حضور جلال محمودزاده، نماینده مجلس به همراه مدیر کل نوسازی و تعدادی دیگر از مسئولان در جلسه ای با محوریت تخریب مدرسه قدس مهاباد!

اما سوالی که مطرح است این است که این حجم از اصرار نامبرده بر تخریب مدرسه قدس و ایجاد مدرسه جدید در این محل چه دلیلی می تواند داشته باشد؟ آیا نمی‌توان همان بودجه و‌ اعتبار را در در محلی دیگر و زمینی خالی هزینه کرد و‌ مدرسه جدیدی فارغ از تخریب مدرسه فعلی ایجاد نمود؟

اشتباهات تاریخی از این دست اولین بار نیست که در سطح شهرستان به وقوع می پیوندد و به نوعی مسبوق به سابقه است. در سال ۱۳۴۶ و در جریان ساختن سد مهاباد پل سرخ که یکی از آثار تاریخی بدیع و ارزشمند دوران بداق سلطان در مهاباد بود بدون هیچ توجیه خاصی تخریب شد در حالیکه وجود آن ممانعتی در روند احداث سد ایجاد نکرده و تخریب آن یکی از اشتباهات بزرگ مهندسی به شمار می رود. هرچند سالها بعد و در دهه ۷۰ میلادی زنده‌یاد ابراهیم سلطانی، شهردار وقت مهاباد با احداث پلی فلزی در محل سابق پل سرخ در واقع به بنایی تداعی کننده پل سرخ تاریخی سابق احداث نمود ولیکن چگونه سازه ای فلزی قادر است جایگزین آن اثر ناب هنری گردد

پل تاریخی سرخ مهاباد که در جریان احداپ سد مهاباد بدون هیچ توجیهی تخریب شد

اصرار احیب یکی از مسئولین بر تخریب مدرسه قدس در حالی صورت می‌گیرد که این مدرسه در منطقه‌ای قرار گرفته است که دارای بیشترین تراکم اماکن آموزشی است. در فاصله ۲۰۰ متری مدرسه قدس، مدرسه قلمچی، در فاصله ۴۵۰ متری آن مدرسه بانو سکینه شافعی (۱۷ شهریور سابق)، در فاصله ۶۰۰ متری آن مدرسه معروف شافعی (سعدی سابق)، در فاصله ۱۵۰ متری این محل مدرسه دخترانه شرف، در فاصله ۳۰۰ متری آن مدرسه آمنه و در فاصله ۶۵۰ متری آن مدرسه مریم (دانش سابق) قرار دارد و بنظر نمی‌رسد این منطقه با کمبود اماکن آموزشی مواجه باشد

تراکم اماکن آموزشی در محدوده ای که محمودزاده درصد تخریب مدرسه قدس است

صرف‌نظر از تاکیدهای عجیب این مسئول مبنی بر تخریب این مدرسه و‌ ساخت مدرسه‌ای جدید ، با اندکی جستجو در سطح شهر و بررسی مقطعی اماکن آموزشی مدارسی را خواهیم یافت که بسیار مستعدتر و آماده‌تر برای صرف هزینه هستند. در بلوار باغ شایگان مدرسه …. چندین سال است که عملیات ساخت آن به اتمام رسیده است و‌ منتظر بودجه برای اتمام محوطه سازی آن است این در حالی است که منطقه جنوبی شهر مخصوصا مناطق پشت‌تپ و باغ شایگان دارای پایین‌ترین سرانه آموزشی هستند. دانش آموزان مناطق پشت تپ و باغ شایگان فاقد حداقل اماکن آموزشی در محله خود هستند و فرزندان ساکنان این محلات گاها باید مسافتی دور تا میدان صدا و سیما و خیابان وفایی را برای دسترسی به مدارس طی نمایند

در بلوار پرستار نیز زمینی با کاربری آموزشی با متراژ ۶۳۰۰ متر نیز وجود دارد که در صورت جذب اعتبار آماده ساخت است. آیا بهتر نیست مسئولان به جای حضور در مراسم تخریب یک اثر تاریخی و مدرسه‌ای ماندگار پیگیر این موضوع باشد که چرا زمین با کاربری آموزشی در بلوار پرستار و کوی دانش در مالکیت شهرداری است؟ چرا نسبت به بازپس گیری این زمین‌ها از شهرداری اقدامی از ناحیه نماینده صورت نمی‌گیرد؟

چکونه ممکن است ۶۳۰۰ متر زمین با کاربری آموزشی به حال خود رها شود و عده ای ایده تخریب یک اثر تاریخی و ماندگار را برای بازسازی در سر بپرورانند. یقینا در شرایط عادی این موضوع اندکی مشکوک به نظر می رسد که لازم است به صورت واضع برای مردم مهاباد شفاف سازی صورت بگیرد

۶۳۰۰ متر زمین با کاربری آموزشی در بلوار پرستار که به دلیل عدم تامین بودجه بلااستفاده مانده است


‌اصرار بر تخریب مدرسه قدس نه تنها ایده اصولی و‌ صحیحی به شمار نمی‌رود بلکه به نوعی تکرار اشتباه تاسف‌بار شهر گوگ‌تپه است. محلی که مدرسه ۹ کلاس قدیمی این شهر به علی‌الرغم مخالفت شدید مدیر وقت آموزش و‌ پرورش مهاباد به بهانه ساخت مدرسه ۱۳ کلاسه تخریب شد. مدرسه ۱۳ کلاسه‌ای که پس از سپری شدن ۴ سال نه تنها تکمیل نشده است بلکه در مرحله پی و‌ فنداسیون باقی مانده و به حال خود رها شده است. این در حالی است که در همان زمان نیز مقدور‌ بود مدرسه ۹ کلاس سابق به کار خود ادامه داده و‌ پس از تکمیل مدرسه ۱۳ کلاسه جدید اقدام به تخریب آن نمود. اکنون پس از گذشت ۴ سال نه تنها مدرسه ای در گوگتپه ایجاد نشده بلکه سرانه آموزشی این شهر به اندازه ۹ کلاس کاهش پیدا کرده است و‌ دانش‌آموزان این شهر مجبور هستند مسافتی چند کیلومتری را برای حضور در مدرسه طی نمایند‌

آنچه واضح و مسلم است اینکه اماکن تاریخی و قدیمی مهاباد برای مردم این شهرستان خط قرمز مطلق به شمار رفته و به هیچ عنوان به هیچ احدالناسی اجازه تکرار اشتباهات سابق و تخریب این اماکن داده نمی‌شود. نام و‌ تاریخ غنی مهاباد بسیار بزرگتر از آن است تا شخص یا اشخاصی قدمت و اصالت اماکن تاریخی را فدای کینه‌ و غرض‌ورزی‌های شخصی خود کرده و اعتبار این شهر را هزینه تمایل خود به داشتن عکس با کلنگ نمایند

نمایش بیشتر

هـه‌ژار رحـیـمـی

دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی علاقه مند به ترجمه و نوشتن در حوزه های تخصصی IT ، سیاست ، اقتصادی و اجتماعی

یک دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا