مهمان بعدی پاستور کیست؟

یک روز پس سانحه سقوط بالگرد رئیس جمهور فقید و شهادت ابراهیم رئیسی هشتمین رئیس جمهور ایران و هیئت همراه ، گمانهزنیها در مورد رئیس جمهور آینده ایران شدت یافته و اسامی و چهرههای متفاوتی در این خصوص مطرح میشوند
کارنامه نه چندان جالب دولت اصولگرای ابراهیم رئیسی در بُعد اقتصادی و حوادث تلخ سال ۱۴۰۱ و سومدیریت آشکار دولت در ساماندهی اوضاع کشور این واقعیت را آشکار نموده است که کاندیداهای جریان اصولگرا صرفاً در صورت خالی شدن میدان رقابت (همانند آنچه در ۱۴۰۰ شاهد آن بودیم) اندک شانسی برای حضور مجدد در مسند ریاست جمهوری دارند و چنانچه شاهد حضور و تایید صلاحیت چهرههای شاخص اصلاحطلب در انتخابات ۵۰ روز آینده باشیم عملا کاندیداهای جریان اصولگرا به حاشیه رانده میشوند
در میان از چهرهها و افرادی که احتمال میرود در انتخابات آتی ردای کاندیداتوری بر تن نمایند اسامی چند نفر بیش از سایرین جلب توجه میکند. محمد جواد ظریف ، محمد رضا عارف و اسحاق جهانگیری از اصلاحطلبان و محمد باقر قالیباف ، جواد لاریجانی و مهرداد بذرپاش از اصولگرایان جزو چهرههای شاخصی هستند که گمان میرود از شانس بالاتری برای حضور در پاستور برخوردار باشند
در نوشتار ذیل به صورت خلاصه به بررسی وضعیت کاندیداهای احتمالی انتخابات پیشرو میپردازیم
محمد جواد ظریف: در صورت حضور و تایید صلاحیت توسط شورای نگهبان ، ظریف شانس اصلی جلوس بر صندلی ریاست جمهوری در انتخابات آتی است. فارغالتحصیل دکتری حقوق بینالملل از دانشگاه دنور کلرادو آمریکا سوابق فراوانی از جمله وزیر امور خا جه در دولت یازدهم و دوازدهم ، نماینده ایران در سازمان ملل ، معاون حقوقی وزارت امور خارجه و مشاور سرکنسول ایران در سانفرانسیسکو را در کارنامه دارد
ظریف که به عنوان چهره کارکشته وزارت خارجه شناخته میشود در جریان مذاکرات برجام توانایی و تسلط بینظیر خود را در مذاکرات بینالمللی بهرخ کشید و ثابت کرد با اتخاذ تصمیمات صحیح و رویکرد آگاهانه میتوان کشور را از شرایط بحرانی و جنگ و تحریم بهدور داشت و همزمان میتوان با حفظ استقلال و تمامیت ارضی با جهان نیز ارتباط حسنه برقرار کرد
رصد تحولات بینالمللی و بررسی حضور احتمالی دونالد ترامپ در کاخ سفید این واقعیت را آشکار میکند که تقابل با جمهوریخواهان آینده ساکن در کاخ سفید نیازمند یک دستگاه دیپلماسی قوی و کار بلد است که البته وزارت خارجه فعلی دولت سیزدهم حتی قادر به فکر در مورد آن نیز نخواهد بود
در سال ۱۳۹۹ انتشار فایل صوتی مصاحبه ظریف با سعید لیلاز باعث بروز حواشی شد که در نهایت به عدم کاندیداتوری وی در انتخابات ۱۴۰۰ منتج شد. فایل صوتی که اگر چه در بدو انتشار چندان به مذاق حاکمیت خوش نیامد ولیکن این واقعیت را آشکار کرد که ظریف در پروسه مذاکرات برجام یک تنه در مقابل شیطنتهای روسیه و تروئیکایی اروپایی ایستاده بود
اسحاق جهانگیری: معاون اول حسن روحانی و کاندیدای پوششی جریان اعتدالگرا یکی دیگر از افرادی است که انتظار میرود در انتخابات آتی مایل به نقشآفرینی باشد. جهانگیری که فارغالتحصیل رشته مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی شریف است سوابق نمایندگی مجلس شورای اسلامی در دور دوم و سوم ، استانداری استان اصفهان ، معاون اولی حسن روحانی و وزیر صنایع و معادن را در کارنامه دارد.
جهانگیری را نمیتواند کاراکتر تاثیرگذار انتخابات آتی تصور کرد چرا که به عنوان یک نامزد مستقل هرگز در کارزار انتخابات محک جدی نخورده و همواره به عنوان کاندیدای پوششی نقش آفرینی کرده است که این به خودی خود باعث کاهش وزن سیاسی وی شده است
از سویی دیگر موضوع اعلام نرخ ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال ۱۳۹۷ توسط جهانگیری که سالها به عنوان نرخ مرجع ارز تخصیصی برای واردات کالاهای اساسی قلمداد میشد و در میان مردم با عنوان دلار جهانگیری جاافتاده بود این ذهنیت را در جامعه ایجاد کرد تا فسادهای صورت گرفته در پشت پرده تخصیص ارز ترجیحی به پای جهانگیری و تصمیمات اشتباه اقتصادی وی نگاشته شود
محمدرضا عارف: اگر چه از عارف به عنوان یکی از چهرههای شاخص اصلاحطلبان یاد میشود ولیکن در قالب یک کاندیدا صرفا یکبار در سال ۱۳۹۲ در انتخابات شرکت کرده که قبل از روز رای گیری به توصیه سید محمد خاتمی از انتخابات کنارهگیری کرد. عارف به عنوان فارغ التحصیل مهندسی برق دانشگاه استنفورد سابقه معاون اولی در دولت خاتمی ، ریاست دانشگاه تهران ، نماینده تهران در مجلس دهم ، ریاست سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام را در کا نامه دارد
دوری طولانی مدت از سیاست و نامآشنا نبودن عارف در بدنه عوام جامعه باعث شده است در صورت حضور احتمالی وی در انتخابات پیشرو شانس چندانی برای حضور در مسند ریاست جمهوری نداشته باشد هرچند کماکان در میان اصلاحطلبان یکی از چهرههای شاخص و تاثیرگذار به شمار میرود که بنظر میرسد در صورت حضور جدی در انتخاب آتی دست بالا را داشته باشند
علی لاریجانی: یکی از معدود چهرههای میانهرو اصولگرایان علی لاریجانی است که بنظر میرسد قصد و نیت حضور در انتخابات پیشرو را داشته باشد. فارغالتحصیل دکتری فلسفه از دانشگاه تهران سوابق اجرایی فراوانی از جمله نمایندگی مجلس شورای اسلامی در ادوار هشتم ، نهم و دهم ، ریاست مجلس دهم ، ریاست سازمان صدا و سیما ، دبیری شورای عالی امنیت ملی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در کارنامه دارد
لاریجانی تاکنون دو بار در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرده است که در سال ۱۳۸۴ در بین ۷ کاندیدا جایگاه ششم را کسب کرد و در سال ۱۴۰۰ توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شد. در صورت حضور احتمالی در انتخابات پیشرو نیز بنظر نمیرسد شانس چندانی برای حضور در پاستور داشته باشد
محمد باقر قالیباف: کاندیدای همیشه بازنده شاید بهترین لقبی باشد که بتوان برای قالیباف در نظر گرفت. فارغالتحصیل رشته جغرافیای سیاسی سوابق اجرایی مختلفی از جمله فرماندهی نیروی انتظامی ، نمایندگی و ریاست مجلس شورای اسلامی در ادوار دوازدهم و سیزدهم ، شهردار تهران وعضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام را در کارنامه دارد
قالیباف در انتخابات سال ۱۳۸۴ با کسب حدود ۴ میلیون رای جایگاه چهارم ، در سال ۱۳۹۲ با کسب حدود ۶ میلیون رای جایگاه دوم پس از حسن روحانی را کسب کرد و در انتخابات ۱۴۰۰ نیز در نهایت به نفع ابراهیم رئیسی ، رییس جمهور فقید ایران کنارهگیری کرد
یکی از مواردی که همواره در انتخاباتها بر علیه قالیباف مطرح گردیده است نقش وی در حوادث تیر ۱۳۷۸ در اتفاقات کوی دانشگاه تهران است که نحوه برخورد و مدیریت وی را همواره با انتقادهای فراوانی مواجه کرده است
مهرداد بذرپاش: کارت تازه رو شده اصولگرایان چند صباحی است در سخنرانیهایش اذعان میکند نیمنگاهی در بلند مدت بر مسند ریاست جمهوری دارد
فارغالتحصیل دکتری مدیریت تکنولوژی دانشگاه علامه طباطبایی سوابق اجرایی همانند مدیر عامل سایپا ، رئیس دیوان محاسبات کشور ، ریاست سازمان ملی جوانان ، نماینده مجلس در دور نهم و وزارت مسکن و شهرسازی را در کارنامه دارد. هرچند نحوه پذیرش بذرپاش در مقطع دکتری و اتهام سرقت در پایانامه باعث شده است رزومه علمی وی چندان قابل اعتماد نباشد
بذرپاش تاکنون در هیچ رقابت انتخاباتی در سطح ریاست جمهوری حاضر نبوده است و بنظر نمیرسد چندان شانسی برای تصاحب جایگاه ریاست جمهوری در این برهه داشته باشد
در همیت راستای اسامی دیگر مانند محمد مخبر ، سعید جلیلی ، محمود احمدی نژاد ، علیرضا زاکانی و عبدالناصر همتی نیز شنیده میشود که بنظر نمیرسد چندان شانسی برای جلوس بر مسند ریاست جمهوری داشته باشند مگر اینکه شاهد اتفاقی همانند انتخابات ۱۳۸۴ باشیم