بیماری مالاریا و علایم آن چیست؟ چگونه پیشگیری و درمان کنیم؟

به مناسبت روز جهانی مالاریا شعار سال : پیاده سازی استراتژی های جدید و اقدامات نوآورانه در حذف مالاریا

مالاریا، یک بیماری خطرناک و تهدیدکننده‌ی جان انسان‌ها است که شیوع آن در مناطق مختلف جهان، به ویژه نقاط گرمسیری بالاست.البته با توجه به تغییرات اقلیمی و افزایش جابجایی جمعیت ، سایر مناطق غیر گرمسیری نیز می توانند در معرض خطر باشند.

راه‌های انتقال بیماری مالاریا

راه اصلی گزش پشه‌ای به نام آنوفل است که گونه‌ی ماده‌ی آن انسان را نیش می‌زند و ناقل انگل پلاسمودیوم است. 

یکی دیگر از راه‌های انتقال مالاریا از مادر به فرزند و هنگام تولد است مواردی مانند پیوند عضو،انتقال خون و یا استفاده از سوزن مشترک آلوده نیز در انتقال این بیماری نقش دارند

بیماریزایی

هنگامی که این پشه انسان را نیش می‌زند، انگل وارد خون شده و از طریق جریان خون به کبد منتقل و در آنجا بالغ می‌شود. بعد از گذشت چند روز، انگل‌های بالغ مجدداً وارد جریان خون می‌شوند و شروع به آلوده کردن گلبول‌های قرمز می‌کنند. طی ۴۸ الی ۷۲ ساعت، انگل‌های موجود در خون تکثیر شده و  چند برابر می‌شوند. در نتیجه علائمی مانند تب، لرز و تعریق شدید در بدن رخ می‌دهد که نشان دهنده‌ی بروز بیماری مالاریا است. این علائم ممکن است ۲ یا ۳ روز به طور همزمان ادامه داشته باشد.گلبول‌های قرمزی که از انگل مالاریا پر شده‌‌اند، آماده‌ی انفجار و متلاشی شدن هستند.پس از پر کردن گلبول قرمز و متلاشی شدن آن مجدداً وارد گلبول دیگری می‌شود. بدین ترتیب یک چرخه‌ی بیماری در بدن انسان ایجاد می‌شود و به همین دلیل است که علائم بیماری مالاریا نیز به صورت چرخه‌ای رخ می‌دهد.

به این صورت که ابتدا فرد دچار لرز شده و سپس تب بالا آغاز می‌شود و به دنبال آن تعریق رخ می‌دهد. سپس بدن دوباره به دمای طبیعی باز می‌گردد و چرخه مجدداً تکرار می‌شود.

از جمله علائم شایع مالاریا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:لرز-تب شدید – تعریق فراوان – سردرد – حالت تهوع و استفراغ – درد در ناحیه‌ی شکم اسهال – درد عضلانی – کم‌خونی – مدفوع خونی – تشنج و کما

بیماری مالاریا چگونه تشخیص داده می‌شود؟ 

پزشک در ابتدا به بررسی سوابق بیمار (از جمله اینکه آیا اخیراً به مناطق گرمسیری که مالاریا در آن‌جا شایع است سفر کرده) می‌پردازد و به کمک معاینات فیزیکی، وضعیت طحال یا کبد را بررسی می‌کند. در کنار این معاینات،درخواست آزمایش خون می کند که این آزمایش تنها در آزمایشگاههای مراکز بهداشت سطح شهرستانها قابل انجام است

(گروه واگیر واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریهای مرکز بهداشت شهرستان مهاباد)