نویسنده: چالاک عظیمی (برنده مدال طلا و جایزه پروفسور حسابی در شیمی)
امسال 2021، صدمین سال کشف انسولین، یکی از بزرگترین دستاوردهای پزشکی در تمام دوران را جشن می گیریم
استفاده بالینی از انسولین، آغاز عصر مدیریت دیابت را رقم زد و زندگی افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ را که قبلاً این بیماری برایشان حکم اعدام داشت، تغییر داد و کسانی که به انواع دیگر دیابت مبتلا بودند، برای آنها هم به یک درمان ضروری تبدیل شد
اگرچه مفهوم ترشح لوزالمعده که می تواند قند خون را کاهش دهد در ۳۰ سال گذشته مورد تحقیق بسیاری قرار گرفته بود، اما پیشرفت مهم در کشف انسولین به چهار محقق نسبت داده شد: فردریک بانتینگ، چارلز بست، جان مکلود و جیمز کلیپ سال (۱۹۲۰). بانتینگ این ایده را داشت که ترشح داخلی لوزالمعده را جدا کند. در ۳ اوت ۱۹۲۱، بانتینگ و دستیارش چارلز بست، در آزمایشگاه مکلود، در دانشگاه تورنتو کانادا، عصاره خام پانکراس سگ را تولید کردند که به طور موثر افزایش قند خون را در مدل دیابت سگ کاهش می داد. افزودن جیمز کلیپ به عنوان یک بیوشیمیست به تیم، آماده سازی عصاره ای این ترکیب را به صورت خالص برای استفاده انسان امکان پذیر کرد
در ۲۳ ژانویه ۱۹۲۲، یک پسر ۱۴ ساله مبتلا به دیابت نوع ۱ که عصاره خالص را دو هفته زودتر دریافت کرده بود، از حالت نزدیک به مرگ نجات یافت و ۱۳ سال دیگر زندگی کرد. سال بعد ۱۹۲۳، بانتینگ و مکلود جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را برای کشف انسولین دریافت کردند. از نظر نوع دوستانه، بانتینگ و مکلود از ثبت اختراع انسولین خودداری کردند و این اختراع را با ۱ دلار به فرمانداران دانشگاه تورنتو منتقل کردند. بنتینگ می گوید: “انسولین متعلق به من نیست، متعلق به کل جهان است”.
با این حال، ۱۰۰ سال پس از کشف انسولین و ۴۴ سال پس از آنکه انسولین در اولین فهرست داروهای ضروری WHO گنجانده شد، امید چهار مخترع مبنی بر اینکه انسولین باید در اختیار همه کسانی که به آن نیاز دارند، وجود داشته باشد، هنوز دور از انتظار است. میلیون ها نفر در کشورهای کم درآمد و با درآمد متوسط با موانعی برای دسترسی به انسولین، وسایل مربوط به کنترل گلوکز (مانند دستگاه های اندازه گیری قند خون و نوارهای آزمایش) و مراقبت های معمولی دیابت مواجه هستند. حتی در کشوری با درآمد بالا مانند ایالات متحده، افزایش هزینه های انسولین منجر به بحران موسوم به “انسولین” شده است و مردم مجبور شده اند انسولین و سایر داروهای دیابت را جیره بندی کنند. با برآورد ۴۶۳ میلیون نفر دیابتی در جهان در سال ۲۰۱۹، این رقم تا سال ۲۰۴۵ به ۷۰۰ میلیون نفر افزایش یافته و به طبع آن تقاضا برای انسولین افزایش می یابد.
انتظار می رود افزایش دیابت نوع ۲، ناشی از افزایش موقت چاقی، تقاضای انسولین را بیشتر کند. تجزیه و تحلیل ریز شبیه سازیها استفاده از انسولین در جهان در سال ۲۰۱۸ تخمین زده است که میزان انسولین مورد نیاز برای درمان دیابت نوع ۲ به تنهایی از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۳۰ بیش از ۲۰ درصد افزایش می یابد. با افزایش نرخ دیابت، افزایش تقاضا برای انسولین، نابرابری های کنونی در دسترسی، در دسترس بودن و مقرون به صرفه بودن انسولین تنها بدون اقدامات فوری فشرده در مقیاس جهانی افزایش می یابد. یکی از این نویدبخش ترین و امیدوار کننده ترین گام ها، پیمان جهانی دیابت است که امسال راه اندازی شد. با هدف افزایش دسترسی به درمان (از جمله انسولین و فن آوری های پزشکی مرتبط) و بهبود نتایج برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ و نوع ۲، همچنین پیشگیری از دیابت نوع ۲ مرتبط با چاقی، رژیم غذایی ناسالم و عدم تحرک بدنی، در دستور کار است. در پایان لازم می دانم بیان نمایم، صدمین سالگرد انسولین فرصتی است برای تجلیل از دستاوردهای علمی و پزشکی باورنکردنی بانتینگ، بست، مکلود و کالیپ و همه محققانی که قبل و بعد از آن برای درمان انسولین تلاش کردند. با این حال، ۱۰۰ سال بعد، نابرابری فراگیر در دسترسی به انسولین و مراقبت گسترده تر از دیابت، ارزش هایی را که مخترعان انسولین مثال زده اند، ناسازگار می کند. صدمین سالگرد انسولین باید بیش از یک جشن، بیش از یک سالگرد باشد. این باید یک کاتالیزور طولانی مدت جهت چشم اندازی بهتر برای درمان دیابت باشد.
